دوست من، از چند سال پیش که دولت بریتانیا پس از هفتاد سال برخی اسناد پیرامون قاجار و پهلوی را منتشر کرد، چندین پژوهشگر و نویسنده بزرگوار در کتابها و مقالاتی که پیرامون رضا شاه، چه مثبت و چه منفی، نوشته اند، از اسناد بایگانی ملی بریتانیا نقل قول کرده اند و در کتابهای فارسی زبان هم آنها را به سلیقه خود ترجمه کرده اند.

در زبان انگلیسی مثلی هست که میگوید: یک عکس به هزار لغت می ارزد. با نگرش به این مثل، من برآن شدم که عکس خود اسناد را در برابرت بگذارم که خود ببینی و قضاوت کنی چرا که دانستن گذشته میتواند چراغ راه آینده باشد. برای بدست آوردن این اسناد مجبور شدم کسی را با درجه دکترا از لیست افراد مجاز اداره بایگانی ملی بریتانیا با هزینه نسبتا زیاد استخدام کنم تا اجازه دسترسی و گرفتن عکس از این اسناد را بدست آورم.

پس از گردآوری اسناد و پژوهش و نوشتن این کتاب که چند سال به درازا کشید، بایگانی ملی بریتانیا برای نزدیک به یکصد سند در کتابی با تیراژ بالا هزینه ای چندین هزار دلاری برای حق طبع یا کاپی رایت میخواست! مدتی به چانه زنی گذشت تا سرانجام به این نتیجه رسیدم که برای رهائی از بار این رقم کمر شکن، فکر درآمد از فروش کتاب برای جبران چند سال صرف وقت و پژوهش را از سر به در کنم و آنرا به رایگان در اختیار همه قرار دهم. برای اینکار بهترین راه این بود که آنرا روی اینترنت بگذارم که ساخت وبسایت و نگهداری آن نیز خود هزینه بیشتری در بر خواهد داشت.

اما فکر اینکه با رایگان شدن کتاب شمار زیادی از جوانان ایرانی آنرا خواهند خواند و آنرا به دوستان خود توصیه خواهند کرد، بار خستگی و هزینه مالی را برای من آسان میکند. به همین دلیل سبک نویسندگی آنرا دگرگون کردم و همه معیارهای چاپ کتابی پژوهشگرانه و تحقیقی سنگین و کسل کننده را به کناری گذاردم تا با ارائه یک گفتگوی خودمانی میان دو دوست، نوشته را گیرا و دلپذیر سازم. اما نسخه انگلیسی آن که در همین تارنما میباشد، کمی متفاوت خواهد بود. از سوی دیگر، برآنم که هردو نسخه را در شماری کمتر از دویست نسخه (خواسته بایگانی ملی بریتانیا) چاپ کنم تا اگر کسانی بخواهند، بگونه “همت والا”، نه خرید، مبلغی را داوطلبانه بپردازند و نسخه چاپی آنها را بدست آورند.